20’nci yüzyılın sonlarından itibaren gelişen teknoloji ve küreselleşmenin etkisiyle denizcilik endüstrisinin önemi daha da artmış, küresel tedarik zincirindeki kilit rolü yadsınamaz boyutlara gelmiştir. Son yıllarda yaşanan Covid-19 salgınında deniz insanları özverili bir şekilde çalışarak küresel tedarik zincirinin devamlılığını sağlamışlardır. Hatta bu nedenle 20 Mayıs 2020’de IMO (Uluslararası Denizcilik Örgütü) tarafından 4204/Add.35/Rev. 7 sirküleri ile arasında ülkemizin de yer aldığı 46 ülkenin de kabulüyle gemi insanları kilit çalışan ilan edilmiştir.
11 Eylül 2001’de Amerika Birleşik Devletleri’nde yaşanan saldırı sonrasında güvenlik gerekçesi ile gemi insanlarına getirilen kısıtlamalar; salgın sürecinde artarak devam etmiş, seyahat kısıtlamalarına ilave olarak gemi insanlarının limanlarda sahile ayak basmalarının engellenmesine kadar varmıştır. Bu süreçte uzun seyir sürelerinin üzerine limanda kısa süre kalan gemilerde çalışan gemi insanları insani haklardan biri olan sağlık hizmetlerine erişme hakkından dahi mahrum bırakılmışlar ve neticesinde gemide ölümler, intiharlar vb. hususlar vuku bulmuştur.
Gemi insanlarına insanlık dışı uygulama yapılmamalı
Ne yazık ki, son yaşadığımız hadise de, 29/01/2022 tarihinde Çin Halk Cumhuriyeti’nin Tianjin Limanı’nda “Mathilde Oldendorff” gemisi 1’nci Zabiti Selçuk Elibol liman yetkililerinin sahile inmesine izin verilmemesinden dolayı gemi draftlarını çarmıhla okumaya çalışırken, çarmıhtan düşerek hayatını kaybetmiştir. Bu olay denizcilik camiamızı derin bir yasa boğmuştur. Her ne kadar son yıllarda çalışma şartlarının iyileştirilmesi ve güvenli hale gelmesi için çeşitli kural/konvansiyonlar (ISM, MLC vb) yürürlüğe girmiş olsa da artan yük/gemi trafik hacmi, limanlarda kalış sürelerinin kısalması, ticari baskılar nedeniyle gemi insanlarının üzerindeki psikolojik baskılar ve fiziksel kısıtlamalar her geçen gün artmaktadır. Salgın süreciyle gemi insanlarının sorunlarına bir de seyahat kısıtlamaları eklenmiştir. Uzun olan kontratların dolmasının ardından ne yazık ki seyahat kısıtlamalarıyla birlikte gemi insanları sevdiklerine dönmekte zorlanmaktadır. Aynı zamanda son yaşanan yukarıdaki elim olayda da görüleceği üzere gemi insanları insanlık dışı muamelelere maruz kalmaktadır.
TÜRDEF Sessiz Kalmayacak
Türkiye Denizcilik Federasyonu olarak denizcilik sektöründeki ulusal/uluslararası kurum, kuruluş, sivil toplum kuruluşları ve paydaşlarını buradan bir çağrıda bulunarak bu konunun uluslararası örgütler nezdinde gündeme getirilmesi, gemi insanlarının maruz kaldığı insanlık dışı uygulamalara son verilmesi için bağlayıcı kural ve tedbirleri yürürlüğe koymak üzere iş birliği ve dayanışmaya davet ediyoruz. Son olarak Türkiye Denizcilik Federasyonu olarak bu elim olay ile ilgili üzerimize düşen sorumluluğumuzu yerine getireceğimizi, bu elim kazanın bir daha tekrar etmemesi için gerekli çalışmaları yapacağımızı ve sürecin yakından takipçisi olacağımızı tüm kamuoyuna duyururuz”.
Türkiye Denizcilik Federasyonu Yönetim Kurulu
Denizciler Yıpranmıyor, Direkt Ölüyor
29 Ocak 2022’de Çin Halk Cumhuriyeti’nin Tianjin Limanı’nda operasyonda bulunan “Mathilde Oldendorff” gemisi 1’nci zabiti Kaptan Selçuk Elibol’un liman yetkililerinin sahile inmesine izin vermemesinden dolayı gemi draftlarını çarmıhla okumaya çalışırken, çarmıhtan düşerek vefat etmiştir. Son 2 yıldır pandemiden dolayı zaten zor günler geçiren gemi personelleri özellikle Çin gibi bazı ülke limanlarının sert tutumları dolayısıyla dahada zorlanmaktadırlar. Gemilerde yükleme ,tahliye operasyonlarında ne kadar yük yüklenildigini veya tahliye edilgini ögrenmek için zaman zaman draft sörvey yaparlar. Geminin draftlarını okumak için sahile inmek zorundadırlar. Çin Liman yetkililerinin gemi personelini draft okumak için bile olsa gemiden inmelerini yasakladıkları için mecburen pilot çarmıhı veya şeytan çarmıhı kullanarak gemi draftlarını okumak zorunda kalmışlardır. Dünyanın heryerinde her ne olursa olsun, sıkı yönetim, terörün oldugu ülkelerde bile draft okumak için gemi personeline izin verilmektedir. IMO tarafından denizciler dünyanın en kilit insanları olarak belirtilmişlerdir. Son 2 yıldır bazı limanlarda dışarı çıkamamaktadırlar ve aylarca gemilerin üzerinde kalmaktadırlar.Bazen kontratları bittigi halde gemilerden inememektedirler.Zaten zor bir meslegi icraa eden denizcilerimizi bu durumlar daha da bunaltmaktadır.İşte denizcilik bu kadar zor bu kadar yıpratıcı bir meslektir. Yıllardır Türk Uzakyol Gemi Kaptanları Dernegi olarak dile getiriyoruz ve getirmeye de devam edecegiz.’
Tüm dünya yetkililerinden istegim zor olan meslegimizi daha da zorlaştırmayın. Aylarca denizlerde olup bir de limanlara gelen gemilerde gemi personeline hapis hayatı yaşatmayın. Bu olayı IMO ve üyesi oldugumuz Uluslararası Gemi Kaptanları Dernegi(İFSMA) ya taşıyacagız. Vefat eden meslekdaşımıza Allah’tan rahmet dilerim. Ailesinin ve tüm camiamızın başı sagolsun.Mekanı cennet olsun.