Türk Deniz Araştırmaları Vakfı Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Arda Tonay, “Sapan köpekbalığı avlanması kesinlikle yasak ve nesli tehlike altında bir tür. 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’nun ilk defa bir balık için uygulanması sevindirici” dedi. Mart ayında aynı tür köpekbalığını avlayan mersinli balıkçılara 1635 TL ceza verilmişti.
10 Eylül’de Balıkesir’in Erdek ilçesi Turan Mahallesi açıklarında Nurban Reis adlı tekneyle Marmara Denizi’ne açılan balıkçılar 3 metre boyunda 300 kg ağırlığında bir sapan köpekbalığı yakalamıştı. İstavrit ağına beslenmek için girdiği düşünülen sapan köpekbalığı tekneye çekilirken, 1 balıkçı tarafından tekme ve yumruklarla darp edilmiş, bu sırada balığın acı çektiği cep telefonu görüntülerine yansımıştı. Görüntülerin yerel medya aracılığıyla yayılmasının ardından başlayan şikayetler sonuç verdi. Şikayetleri toparlayan Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER), Erdek İlçe Jandarma Komutanlığı ve Erdek İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü’ne yazı yazarak tekneye ceza yazılmasını istedi. Tekneye 773 TL para cezası yazıldığı öğrenilirken, balıkçıların koruma altındaki sapan köpekbalığını serbest bıraktıkları için büyük ceza almaktan kurtuldukları öğrenildi.
Caydırıcı değil ama uygulanması sevindirici
Şikayetçiler arasında buluna Türk Deniz Araştırmaları Vakfı’nın başkan yardımcısı Doç. Dr. Arda Tonay görüşlerini Deniz Kartalı’na değerlendirdi. Tonay, “Alopias vulpinus yani sapan köpekbalığı, 19 Nisan 2018 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğinin 3. Maddesine göre avlanması kesinlikle yasak bir tür. Nesli tehlikede ve koruma altında bir balık türünün denize bırakılması doğru bir uygulamadır. Ama, fiziksel şiddet uygulamadan ve hayvana işkence etmeden bunu yapmaları gerekiyordu. Ülkemizde bir balık türü için 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’nun 14. maddesinin (a) bendi ilk defa uygulanıyor. Bu bizi sevindiriyor. Kanuna göre hayvanlara kasıtlı kötü davranmak, acımasız ve zalimce işlem yapmak, dövmek, aç ve susuz bırakmak, aşırı soğuğa ve sıcağa maruz bırakmak, bakımlarını ihmal etmek, fiziksel ve psikolojik acı çektirmek yasaktır.” dedi.
Öte yandan 14 Mart 2019 tarihinde Mersin’de ağına takılan aynı cinsteki sapan köpek balığını avlayan Yunus Emre Polat’a, 1635 TL ceza verilmişti. 1997 yılından beri denizlerimizin korunması için çabalayan TÜDAV’ın CİMER’e başvurusuyla, nesli tehlike altında olan sapan köpek balığının avlanmasının suç olduğu bir kez daha sabitlenirken1380 sayılı Su Ürünleri Avcılığı’nın Düzenlenmesi Hakkında tebliğin (2018/19) 3. Maddesi gereğince idari para cezası uygulanmıştı. Cezaların bu tür davranışları engellemekte yeterli olmadığını söyleyen Doç. Dr. Tonay, “ TBMM’de Hayvan Hakları Araştırma Komisyonu’nun toplantılarının olduğu bugünlerde karar vericilerden talebimiz hayvanlara yönelik suçların Türk Ceza Kanunu kapsamına girmesi ve cezaların en kısa sürede artırılmasıdır. Balıkçıların bu konuda duyarlı davranması gelecek nesiller ve ekosistem için çok önemli.” diye konuştu.