Yerkürede erkeği doğum yapan tek canlı olan denizatlarının gizemli hayatlarının peşinden koşan dalgıç Murat Orkun ilginç anlara tanıklık etti. Temizlenmesiyle birlikte denizatı sayısının çoğaldığı İzmit Körfezi’nde dalışlar yapan Orkun, bir erkek denizatından çıkan yaklaşık 100 yavruyu görüntüledi. Orkun, “ Heyecandan hava akışını sağlayan tüpümü unuttum ve çekim yaparken nefes alamadım.” dedi.
Varoluşları 40 milyon yıl öncesine kadar inen denizlerin en gizemli canlıları arasındaki denizatları temiz, oksijeni bol ve gıda yönünden zengin sularda yaşam alanı buluyor. Son yıllarda Marmara Denizi’nin hemen yer yerinde görülen ve özellikle İzmit Körfezi’nin bol bulunan denizatları pek çok dalgıcı kendisine çekiyor. Ovovivipari adlı özel bir üreme sistemine sahip olan denizatlarının erkeklerinin yavruları dünyaya getirmesi gizemlerini arttırırken, bu ana tanıklık etmek isteyenler büyük uğraşlar veriyor. Ticaretle ilgilenirken 6 yıl önce sualtı dünyasıyla tanışan Murat Orkun, derinlerdeki gizemleri keşfetme tutkusuyla sualtı fotoğrafçılığına başladı. Denizatı sayısının arttığı dalış noktalarının başında gelen Kocaeli’nin Hereke ilçesine 1 yıl boyunca giden Orkun, her dalışında onlarca denizatını çekerken doğum anına tanıklık etmek için özel çaba sarf etti.
110 dakika 6 metre derinlikte beklediler
Vatoz Dalış Merkezi yetkilisi Nilay Köse ile hamile erkek denizatlarını arayan Orkun, yaklaşık 50 dalıştan sonra beklediği sahneye tanıklık etti. İkili 6 metre derinlikteyken Nilay Köse, ipe tutunmuş bir denizatının doğum yapmak üzere olduğunu işaret etti. İki uzman dalgıç karnı kasılan ve büyüyen denizatının doğum yapmak üzere olduğunu gördü ve beklemeye başladı. İki dalgıç o anı kaçırmamak için 5-6 metre derinlikte 110 dakika bekledi. Uzun bekleyişin sonunda kuyruğuyla ipe tutunan denizatının karnından birbiri ardına yavrular çıkmaya başladı. Çok heyecanlanan Orkun, “ Yüzlerce kez sualtına daldım. Ama böylesine muhteşem bir anı görüntüleyerek ölümsüzleştirebileceğim hiç aklıma gelmemişti. O kadar heyecanlı bir andı ki, denizatının vücudundaki değişimleri fark edebiliyordum. Yüzlerce yavru birkaç saniyede kesesinden dışarı çıktı. 4-5 saniye için 55 dakika beklemiştik. Nilay Köse’nin ağzındaki regülatöre(sualtında soluma cihazı) rağmen attığı çığlıkları unutamıyorum. Bu heyecan ile video çekemedim. Böyle bir an bir daha denk gelirsem bu kez videosunu çekmeyi istiyorum.” Dedi.
Sırada büyük beyaz köpekbalığının doğum anı var
Dünyanın başka bir gizemli canlısı büyük beyaz köpekbalığının doğum anını görüntülemeyi amaçladığını söyleyen Orkun, “Denizlerimiz o kadar zengin ve değerli ki. Biz dalgıçları hep şaşırtıyor. Denizlerimizin korunması yerkürenin dengesi için çok önemli. Bence maviyi güzel yapan içindeki canlılar.” dedi. O ana tanıklık eden dalış eğitmeni Nilay Köse ise, “Temizlenen körfez sualtı canlılığının artmasına neden oldu. Gelincik balıkları ve denizatları artık ev sahibi oldu Hereke açıklarında. Bölgemiz sualtı tutkunlarını şaşırtmaya devam edecek. Maviliklerimizi ne kadar koruyabilirsek gelecek kuşaklara daha yaşanabilir bir dünya bırakabiliriz. “ diye konuştu.
Dişi denizatı erkek denizatına yumurtalarını bırakarak üremeyi başlatıyor. Çiftleşen çift kuyruklarını birbirlerine sararken, dişi denizatı uzun tüp şeklindeki organındaki yumurtaları erkeğin kesesine getiriyor. Yumurtalar erkeğin karnındaki keseye doğru ilerlerken, döllenme daha sonra gerçekleşiyor. Erkek denizatı bu süre içinde denizin tuzluluğuna göre vücudunu hazırlar. Yumurtanın döllenmesiyle oluşan embriyolar 10-15 günde gelişiyor. Doğum sırasında tüm yavru denizatları yumurtalarından çıkarak kısa süre içinde denize açılıyor. Genellikle tek eşli olan denizatlarının günün belli saatlerinde birbirlerine sarılarak kur yaptıkları gözlenir. Hızlı hareket eden ve iyi gören gözleri ile güçlü kuyrukları ile yaşamlarını sürdürürler. Denizatının doğum anını görüntüleyen Murat Orkun, Türkiye Sualtı Sporları Federasyonu’nun Altın Palet 2017 yarışmasında da altın madalya kazanmıştı.