İstanbul, yerkürenin binlerce yıllık doğal döngüsüne uyarak Avrupa kıtasından daha sıcak Afrika kıtasına göç eden kuşların rotasındaki önemli duraklardan biri. Kurban Bayramı nedeniyle ertelenen düğün, açılış, etkinlik ve organizasyonlar önümüzdeki günlerde yapılmaya başlanırken, kuş göç mevsimi de aynı günlerde başlayacak. Eylül ve Ekim aylarında artacak kutlamalarda atılacak havayi fişekler, sürüler halinde uçan kuşların en büyük tehdidi olacak. Gökyüzüne atılan havai fişeklerin; kuşların göç yollarının bozulmasına, kör olmalarına, tüylerinin yanmasına, sağır olmalarına, sakatlanmalarına hatta kalp krizi geçirip ölmelerine neden olduğunu iddia eden doğaseverler bir imza kampanyası başlattı.

35 bin kişi: Havayi Fişek Atılmasın

Yaşam Hakkına Saygı Derneği’nin İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun dikkatini çekmek sürdürdüğü imza kampanyasına 35 bin kişi destek verdi. Yaşam Hakkına Saygı Derneği, “ İnsan faaliyetleri nedeniyle pek çok kuş türü yok oldu, kalanların da nesli tehlikede. Eğlence, kutlama, gösteriş amaçlı havai fişek ve benzeri piroteknik maddelerin (volkan, maytap, füze)  patlatılması kuşların yaşam alanını tehdit ediyor. Havai fişek gönderilmesi vandallık olmasının yanısıra barbarca kutlama anlayışıdır. Patlayan her fişeğin saçtığı kurşun, baryum, rubidyum gibi zararlı elementler, insan ve hayvan sağlığına zararlıdır. İstanbul boğazındaki her kutlamada kuşların kalbi duruyor, birbirine ya da binalara çarparak ölüyorlar. Havai fişekler sokak düğünlerinde, işyeri açılışlarında, asker uğurlamalarında ve küçük kutlamalarda bile sorumsuzca patlatılmakta kuşlar ve sokak hayvanları için terör etkisi yaratmakta. Havai fişek ve benzeri patlayıcı maddelerin kullanımının İstanbul semalarında son bulmasını, satışının yasaklanmasını talep ediyoruz.” şeklinde açıklama yaptı.

Gece atıldığı için küçük kuşlar tehlike altında

Doğa Derneği Yırtıcı Kuşlar Sorumlusu ve Yaban Hayatı Uzmanı Şafak Arslan ise, leylek, orman kartalı, yılan kartalı, ardıçlar, kuyruksallayanlar, şahin, atmaca, ak pelikan gibi yırtıcı ve ötücü kuşların Ağustos sonundan Ekim sonuna kadar kışlayacaklara alanlara doğru göç edeceklerini belirtti. Bu dönemde atılacak havayi fişeklerin göçü olumsuz etkileyeceğini belirten Arslan, “Deniz üzerinde termal(ısınan hava) oluşmadığından kara parçalarını takip eden kuşlar için İstanbul, Avrupa ve Afrika arasında önemli bir göç yolu. Göçmen büyük ve yırtıcı kuşlar, gündüz termal havalarında az enerji harcayarak uçabiliyor. Ama daha küçük boyutlu ötücü kuşlar ise sıcak havalardan ve yırtıcı türlerden korunmak için sürüler halinde gece göç ediyor. Kuşların duyu organları insanlara göre oldukça hassas. Yüksek ses çıkaran havai fişekler göç eden, etmeyen tüm kuşlar için tehdit. Özellikle göç döneminde atılan havai fişekler, ötücü kuşlar için şok etkisi yaparak ölümlerine sebep olabiliyor.” dedi.

Su kuşları her zaman havayi fişek tehdidinde

Aslan, “Ölümün yanı sıra strese giren kuşlar, ortaya çıkan yoğun ışık ve duman nedeniyle göç rotalarını şaşırabilir. Türkiye’de konuya yönelik yapılmış bilimsel çalışma yok ama havai fişeklerinin olumsuz etkilerine dair gözlemler var. Göç dönemi dışında atılan havai fişekler bile kuşların panik halinde yuvalarından çıkmasıyla duvarlara ve binalara çarparak ölmesine neden olabiliyor. ABD-Arkansas’ta ve İsveç’te yılbaşı gecesi atılan havai fişekler sonucunda binlerce kuşun öldüğü biliniyor. İstanbul Boğazı’nda atılan havai fişekler martı, karabatak ve batağan gibi su kuşlarını olumsuz etkiler. Yüksek ses, kuluçka döneminde ebeveynlerin yuvayı terk etmesine, yavru döneminde ise yavruların korkup yuvadan atlamasına yol açabilir. Eğlenirken doğadaki canlılara zarar vermemek, yaşamı tehdit eden havai fişek gibi insan faaliyetlerinin tamamen durdurulması gerekiyor.” dedi.