Bilindiği gibi İngiltere ile AB üyesi ülkeler arasında 1963 yılında imzalanan Ankara Anlaşması çerçevesinde serbest meslek vizesine başvuranlar İngiltere’de ticaret yapma ve yerleşim hakkı elde edebiliyorlardı. Türk vatandaşları da bu anlaşmayla serbest meslek vizesi başvurusunda bulunarak İngiltere’de ticaret yapma ve yerleşim hakkı elde edebiliyordu. İngiltere’nin AB üyeliğinden 2021 başında çıkma kararıyla bu antlaşma da sona eriyor. Başvuru için günler azalıyor. İngiltere’nin başkenti Londra’da yatırım ve gayrimenkul danışmanlık şirketi olan Asya Ekinci, Ankara Anlaşmasında son haftalara girildiği için Türkiye’den İngiltere’ye yerleşmek isteyenlerin yoğunlaştığına dikkat çekti.
Ekinci, “Pandemi dönemi İngiltere’ye giriş çıkış durduruldu. Ama Türkiye ile İngiltere arasındaki, uçak seferlerinin yeniden başlaması, piyasaya yeniden hareket getirdi. Buralarda iş kurmak isteyenler yeniden umutlandı. Bir başka deyişle Ankara Anlaşmasının sonuna gelinmesi piyasaları hareketlendirdi. Gayrimenkul yatırımları piyasası, pandemi dinlemedi. Gayrimenkul satışları arttı” diyor.
20 YILDA 30 BİN KİŞİ
İngiliz İçişleri Bakanlığı’nın verilerine göre 20 yılda yaklaşık 30 binin üzerinde kişinin Ankara Anlaşması kapsamında Türkiye’den İngiltere’ye giriş yaptığını vurgulayan Asya İlayda Ekinci “Ankara Anlaşması kapsamında Türk vatandaşlarına iş kurma vizesi veren İngiltere, çok tercih edilen ülkelerin başında geldi. Türk vatandaşları İngiltere AB’den ayrılmadan önce bu avantajı değerlendirmek istiyor” diye ekliyor.
Başvuracaklara tavsiyeler
Asya İlayda Ekinci Türkiye’den İngiltere’ye gitmek isteyenlere de bazı uyarılarda bulunmak istiyor. Asria Strategy’nin kurucusu olan Ekinci’nin uyarıları şöyle; “Hala anlaşmaya göre başvurmak isteyenlerin çok acele karar vermeleri lazım. Çünkü, İngiltere, Türkiye’den çok farklı bir ülke. Her türlü şarta hazır olarak gelmek gerekiyor. Bu hazırlığı hem maddi hem de ruhsal olarak söylüyorum. Eğitim, sosyal statü, yaşantı ne olursa olsun sonuçta bir başka ülkenin yabancı vatandaşısınız. Gurbetçisiniz. İş dünyasına girdiğiniz de size yabancı diye bakacaklar. Sizi tanıyıncaya kadar çok zor kabul edecekler. İngilizlerden iş almak oldukça zordur. İlk zamanlar zorluk çekeceksiniz. Türkiye’den yanınızda getirilen para ile yaşamı sürdürmek de bir yere kadar. ‘Hazıra, hazine dayanmaz’ sözünü unutmamak gerekiyor. İlk zamanlar sıkıntı çekiliyor ama para kazanmaya başlayınca da İngiltere’nin keyfine alışıyorsunuz. Ama, sabır şart.
Ankara Anlaşması nedir?
Kimler, başvurabilir?
“Türkiye, 1959’da o zamanki adıyla Avrupa Ekonomik Topluluğuna başvurdu. 1963’te de Türk vatandaşlarının topluluğa üye ülkelerde hizmet verebilmek için vize almalarını sağlayan Ankara Anlaşması imzaladı. Ankara Anlaşması olarak bilinen Avrupa Topluluğu Ortaklık Anlaşması (ECAA) kapsamında İngiltere vizesi alan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları bu sayede serbest meslek vizesi başvurusunda bulunarak İngiltere’de ticaret yapma ve yerleşim hakkı elde edebilir oldu.
İngiltere’de iş kurmak veya kendi işini yapmak isteyen 18 yaşını aşmış; yapacağı işe yetecek kadar sermayesi bulunan tüm Türk vatandaşları bu vizeye başvurdu. Bu vize türünde İngiltere’de bulunan kişilerin iş yeri açma veya işçi çalıştırma zorunluluğu yok. Kişi eğitimini aldığı ya da meslek edindiği iş ile ilgili alanda tek başına da çalışabilir. Sermaye limiti, İngilizce bilme veya mesleki eğitim şartı aranmıyor. Ancak başvuran kişinin sektöre bağlı olarak bu iş yapabilecek donanıma sahip olduğunu göstermesi gerekiyor. Özel izin gerektiren avukatlık veya doktorluk gibi meslekler için ise bu tür işleri düzenleyen kurumlardan (örneğin Tabipler Odası veya Mimarlar Odası) izin almak gerekiyor. Ankara Anlaşması’na her iş dalında başvuru yapılıyor. Restoran, mağaza, market, kafe, eğitim danışmanlığı, pazarlama ofisi açabileceği gibi şoför, temizlikçi, berber, serbest gazeteci, tercüman, boyacı, fotoğrafçı gibi çok değişik sektörlerde tek kişilik işler de kuruluyor. Bu vize türü ile İngiltere’de bulunanların kadrolu bir işte çalışması ise kesinlikle yasak. Bir iş insanı olarak farklı müşterilere iş yapmak gerekiyor. Ancak süresiz oturum aldıktan sonra bu sınırlama ortadan kalkıyor.
Başvuru yapmak da Türkiye, İngiltere veya dünyanın herhangi bir yerindeki İngiliz konsolosluğuna yapılıyor. Başvurusu olumlu onaylananlar bir ay içinde İngiltere’ye gidip işlerini kurmak için başvurmaları gerekiyor. Bir yıl boyunca iş yaparak kendi yaşam masraflarını karşılayabilecek kadar para kazananlar uzatma başvurusu yapabiliyor. Bir yıl boyunca kazanılacak para için bir limit yok. Kişinin kurduğu iş ile konaklama, gıda, ulaşım ve diğer yaşam masraflarını karşılayabilmesi ve bunu belgelendirmesi gerekiyor.