Asya, Afrika ve Avustralya kıtalarının ılık denizlerinde yaşayan ve bin metre derinliğe kadar dalabilen Ay balıkları özellikle yaz aylarında Akdeniz’de görülebiliyor. Türkiye’de Ege Denizi ve Marmara Denizi’nde nadiren görülebilen Mola mola yani halk arasındaki ismiyle güneş ya da ay balığı, Marmara Denizi’nin içlerinde bulundu. Tekirdağ’a bağlı Marmaraereğlisi ilçesinin Kaptan tatil köyü sahiline geçtiğimiz gün ölü vuran büyük balığı ilk fark eden deniz tutkunu ve dalgıç Dergun Tansel oldu. Balığın nesli tehdit altında olan Ay balığı olduğunu gören Tansel hemen belediye yetkililerine haber verdi. Marmaraereğlisi Belediyesi veterinerinin incelemesinden sonra Ay balığı iş makinesi ile kumsaldan alınarak gömülmek üzere götürüldü. Son lodosun etkili olduğunu söyleyen Dergun Tansel, kıyıya vuran balığa çok üzüldüklerini belirtirken denizlerimizde sayılarının arttığını vurguladı. Mola mola’nın lezzetsiz ve kötü kokan eti nedeniyle yenmediğini belirten İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi öğretim üyesi Dr. Cem Dalyan, balığın 15 cm’lik kalın derisinde pek çok organizmanın barındığını vurguladı.
FOTOĞRAF: DERGUN TANSEL
Dünyanın en büyük kemikli balığı Marmara’da görülüyor
Marmara’da görülmesinin şaşırtıcı olmadığını belirten Dr. Öğretim Üyesi Dalyan, “Dünyadaki okyanus ve denizlerinin tropik ve subtropik kısımlarında dağılım gösteren bir türdür. 3,5 m boya ve 2,3 ton ağırlığa ulaşabildiği tespit edilmiştir, bu ağırlığı ile dünyadaki en büyük kemikli balık ünvanını almıştır. Önceki yıllarda da Marmara Denizi’nde görülen bu tür vücut tipi, büyüklüğü ve nadir olması ile dikkat çeken bu utangaç balığın erginleri genellikle açık sularda bulunur. Bir dünya rekorunun daha sahibidir, 300 milyondan fazla yumurta ile bir defa da en fazla yumurta bırakabilen canlıdır. Satha yakın yaşar ve su kuşlarının derisindeki parazitleri temizlemesine izin verir. Denizlerimizin sağlıklı yapısını gösteren bu tip büyük deniz canlılarının sularımızda daha fazla yer almasını dileriz.” dedi.
Ay ışığında parlayan dev balık
İspermeçet balinasının ardından en kalın deriye sahip olan Ay balıkları geceleri suyun yüzünde yan yatarak ay ışığından faydalanır. Kalın derisinde barındığı 50 çeşit mikroorganizma ile parlayan Ay balığı, bilim insanları için eşsiz görüntü oluşturur. Kendisine yaklaşan dalgıçlara poz vermesiyle bilinen Ay balıklarının eti yenmez ve hiçbir ekonomik değeri yok. Deniz bilimciler Ay balıklarının bulunduğu denizlerin ekosistemin devamı için vazgeçilmez temizlikte alanlar kabul eder. Deniz kirliliğinden çok etkilenen Ay balıklarının sayısı hızla azalıyor. Boyları 4 metreyi genişlikleri 3 metreyi geçebilen Mola mola, 27 binin üzerindeki balık türü içinde en büyük kemikli balık. Mola Mola, deniz anası, planktonlar ve küçük balıklarla beslenirken dünyanın tüm sıcak deniz ve okyanuslarında 1000 metre derinliğe kadar yaşam alanı buluyor.