Türkiye’ye O anlattı

23 Haziran’da yaşları 11-16 yaşları arasında değişen yerel bir futbol takımından 12 çocuk ve 25 yaşındaki antrenörleri daha önce de defalarca gittikleri Tayland’ın 3. büyük mağarası Tham Luang’a girmişlerdi. Mağara girişinde çocukların bisikletlerinin görülmesiyle başlayan kurtarma operasyonunu yakından takip eden ve gelişmeleri ilgililere aktaran AKUT gönüllüsü, mağaracı ve dalgıç Ebru Caymaz yaşadıklarını anlattı. Aydın Üniversitesi’nde Öğretim Görevlisi olan Caymaz, “26 Haziran da AKUT Arama Kurtarma Derneği, konuyu bana yönlendirildi. Türkiye Mağaracılık Federasyonu ve çeşitli kulüplere haber verdim. Önce amacım kurtarmacı arkadaşlarımı bilgilendirmekti ancak analizlerim yurt içi ve yurt dışında büyük ilgi uyandırdı. Tayland donanmasının özel eğitimli dalgıçları operasyonu başlattı. Dünyanın ilgisi arttıkça ekip sayısı da arttı. Önce ABD ordusunun 30 kişilik Pasifik Pararescue ekibi, İngiliz profesyonel mağara dalgıçları ardından Almanya, Filipinler, Laos, Çin, Japonya, Belçika, Hollanda, Rusya, İsrail, Finlandiya, İsveç, Çek Cumhuriyeti, Ukrayna ve Avustralya’dan ekipler geldi. Böylece çocukların 17 günlük mücadelesi uluslararası arenaya taşındı.” dedi.

Muson yağmurlarının oluşturduğu sel

Ekstrem sporcu ve kurtarma gönüllüsü Caymaz, “ Mağarada oldukları düşünülen çocuklara ulaşma çalışmaları başladı. Muson yağmurları nedeniyle sel basan mağaranın içerisindeki yüksek debili(akıntılı), çamurlu suda görüşün olmaması ve mağaradaki iki sifon-daral operasyonu zorlaştırdı. Chiang Rai kentindeki Tham Luang mağarası henüz tam keşfedilmemişti. Operasyon sonunda uzunluğunun 6 km değil 10 km olduğu ortaya çıktı. Mağarada çocuklara ait izler bulunurken, su yükseldikçe çocukların içeri doğru kaçtığı anlaşıldı. Pattaya Beach adlı bölgede sığınılacak bir galeri olduğu ve çocukların burada olabilecekleri konuşuldu ancak sel nedeniyle ilerlenemedi. Mağaraya iletişim hattı ve ara kamp döşendi. Muson yağışları devam ettiği için zamana karşı mücadele verildi. Dışarıda bulunan kurtarmacılar yüzeyi tarayarak mağaraya alternatif girişler bulmaya çalıştılar. 100’den fazla nokta araştırıldı, kimisi delinerek genişletildi ancak bağlantı bulunamadı. Yüzeyde çok zor çalışıldı; sık ormanlık alan ve ağır muson yağışı altında insanüstü bir çabayla alternatif girişler aradılar. Mağara içindeki su seviyesi yükselerek, oksijen seviyesi düşmeye başladı. Pompalarla suyun tahliyesi için yoğun emek harcandı. 29 Haziran’da müşterek operasyon planı yapıldı. İsrailli Maxtech Networks firmasının desteği ile mağaranın içine, veri aktarımı yapan bir iletişim hattı döşendi” dedi.

İtfaiyeci ve bilgi işlemci gönüllü dalgıçlar buldu

Caymaz, “ Diğer yandan ülke çapındaki meydanlarla toplu dua seremonileri düzenlendi. Uzmanların bölgeye gelmesi gecikse de büyük bir mucize yaşadık. Örnek bir uluslararası uyum göstererek insanüstü bir gayretle çalışan kurtarma personeli tam 9 gün sonra 2 Temmuz’da çocukları buldu. Çocukları, biri itfaiyeci diğeri bilgi işlemci iki İngiliz gönüllü dalgıç buldu. Bulunduklarında karanlık nedeniyle zaman anlayışlarını yitirmişlerdi. Mağarada mutlak karanlık söz konusudur. Mutlak karanlık insan gözünün alışamadığı tek karanlık türüdür” diye konuştu.

İki düşman ülke birlikte çalıştı

Caymaz, çocukların kurtarılması için Japonya ve Çin’den gelen uzmanların birlikte çalışmalarının dikkat çekici olduğunu söyledi. Caymaz, “ Elon Musk kurtarmaya destek olmak için 10 Temmuz’da Tayland’a gitti ve geliştirdiği mini denizaltıyı teslim etti. Şilili madencilerde olduğu gibi mağaranın yukarıdan delinmesi, arazinin engebesi nedeniyle uygulanamadı. 6 Temmuz’da özel eğitimli bir sualtı komandosu çocuklar için malzeme taşırken hayatını kaybetti ve bu olay dalış senaryosunun ne kadar riskli olduğunu kanıtladı. 8 Temmuz’da başlayan kurtarma operasyonu 10 Temmuz’da hepsinin çıkartılmasıyla son buldu. Çocukların hepsinin bilinci yerindeydi. Bulundukları yerde su vardı ancak yanlarındaki ilk gün aldıkları atıştırmalıklardan başka yiyecek yoktu. Çocukların olağanüstü dayanıklılığı takım ruhu ve yetiştirildikleri kültürle açıklanabilir. Futbol antrenörleri eski bir Budist rahip. Çocuklara meditasyon yaptırtmıştı “ dedi.

Teknik detaylar ve ürkütücü rakamlar

Çocuklar 4 km içeride, 1 km derinlikle mahsur kalmışlardı. Dalgıçlar o bölgeye kadar kılavuz hat döşediler, bu hat boyunca 15-25 metre aralıklarla hava tüpleri yerleştirildi. Yeni yağışın gelmesiyle mağaradaki oksijen seviyesinin yüzde 15’e kadar düşmesi nedeniyle en riskli senaryo seçildi. 90 dalgıç (40 Tayland, 50 yabancı) operasyona katıldı. Avustralyalı doktor ve mağara kurtarma uzmanı çocukların sağlık durumlarını kontrol ederek üç gruba böldü. 13’ü yabancı 18 dalgıç mağaranın içine girdi ve ilk grupta 4 çocuk kurtarıldı. Mağaradaki oksijen seviyesinin kritik düzeye inmesi nedeniyle 10 saatlik ara verildi. Operasyonun kurtarma kısmı 3 gün sürdü. Mağaranın 38 cm’lik en dar yerinden çocukların tek başına sürünerek geçmeleri gerekti. 10 Temmuz’da 8 saat süren çabayla son grup da başarıyla çıkarıldı. Mağara sel altında olduğu için çocuklara hızlıca dalış eğitimi verilmesi ve badili(refakat eden kişi) sistemle çıkarılmaları sağlandı. Çocuklara hava almaları için fullface(tam yüz) maske verilirken, 2 profesyonel dalgıç arasında ilerlemeleri sağlandı.

Mağara kurtarma operasyonlarının zorluğu

AKUT Arama Kurtarma Derneği Dış İlişkiler Birim Sorumlusu Caymaz, dağcılık, buzul tırmanışı, mağaracılık ve dalış olmak üzere pek çok ekstrem sporla ilgileniyor. Mağara kurtarma eğitimlerini Fransız Speleoloji Federasyonu’ndan alan Caymaz, “Mağara kurtarma, mağaranın barındırdığı doğal zorluklar (ıslak / kuru, yatay / dikey, geniş / daral, hava – zehirli gaz durumu vb.) nedeniyle kurtarmanın birçok alt disiplinini içerir ve farklı uzmanlıkların uyumunu gerektirir. Bir mağara dalgıcının kurtarma görevine hazır hale gelmesi en az 10 yıllık eğitim ve tecrübe gerektirir. Bu kurtarma, örnek olay statüsünde bir operasyondur” dedi.