MEDENİ KANUNUN İLK ADIMI: LATİFE UŞAKKİZADE VE GAZİ PAŞA’NIN EVLİLİĞİ

Latife Hanım ve Gazi Paşa, Muammer Bey’in köşkünde sade bir nikahla evlendiler. Zübeyde Hanım bu evlilikten yana razı değildi ölmeden evvel Yaver Salih’i, Gazi Paşa’yı uyarması için haber etmiş fakat Yaver Salih cesaret edememişti. Gazi Paşa, Latife Hanım’a güllerle evlilik teklifi etmiş ve fotoğrafının arkasına şu notu yazmıştır;” Eğer hala hayır diyorsanız bu teklifi bir daha etmeyeceğim.” Latife Hanım, Fransa’dan dönen ailesinden izin aldıktan sonra Gazi Paşa’ya “Evet” cevabını göndermiştir. Yapılacak nikah bilinenden farklıdır. Bu nikahta gelin ve damat bir arada durmuş ve şahitleri vardır.

HATIRLAYALIM:

Osmanlı Devleti’nde dini nikahla evlilik yapılıyor ve evlenecek kişiler bu törende yer almıyorlardı. Onların yerine sadece şahitleri vardı. Mustafa Kemal Paşa bu örnek düğünle Medeni Kanun’un zeminini hazırlamıştı. Düğünde Gazi Paşa’nın şahitliğini; Mareşal Fevzi Paşa ve Kazım (Karabekir) Paşa yapmış, Latife Hanım’ın şahitliğini ise; Mustafa Abdülhalik Renda ve Yaver Salih yapmışlardır.

GAZİ PAŞA 'HATA' DEMİŞTİ

Cumhuriyet ilan edildikten sonra Gazi Paşa Cumhurbaşkanı seçilmiş ve Latife Hanım ilk Cumhurbaşkanı eşi olmuştur. Mustafa Kemal Paşa hanımların meclise girmesini istiyordu, bu atılımını da Latife Hanım ile gerçekleştirmişti. Latife Hanım meclisteki toplantılarda yer alıyordu. Gazi Paşa gittiği gezilere de yanında Latife Hanım’ı götürüyordu. Cumhurbaşkanı olan Gazi Paşa’nın görev ve sorumlulukları iyice artmıştı. Savaştan çıkmış bir toplumu yenileştirmeye ve kurulacak yeni devletin tohumlarını atıyordu. Latife Hanım, Gazi Paşa’nın bu yoğunluğundan ve kendisiyle ilgilenememesinden şikayetçiydi. Latife Hanım ve Gazi Paşa tartışmalar yaşamışlar ve Gazi Paşa çoğu kez kalp krizi geçirmiştir. Sonunda dayanamayan Gazi Paşa, İsmet Paşa’yı arayarak boşanmak istediğini bildirmiştir.

Gazi Paşa, yaverlerinin ve silah arkadaşlarının eşlerine daima sadakatle bağlanmalarını istiyor ve onlara gereken değeri vermelerini istiyordu, kendi yaptığı evliliği için ise; “Hataydı” diyordu. Latife Hanım İzmir’e gönderilmiştir. Olaydan sonra özür mektupları göndermişse de artık geri dönüşü yoktur. Latife Hanım İstanbul’da ve İzmir’de kalmış Gazi Paşa ile olan anılarını kesinlikle kaleme almamış ve aldırmamıştır. Ne Gazi Paşa ve ne Latife Hanım birbirlerine kötü söz etmemişlerdir. Mustafa Kemal Paşa onu anlatırken daima modernist yönünden bahsetmiştir. Latife Hanım 12 Temmuz 1975 senesinde göğüs kanserinden 77 yaşında vefat etmiştir.