MEVZUATA UYMAYAN RAPORLAR

İtalyan donanmasına ait iki devriye gemisi, iki firkateyn ve üç denizaltı, İzmir’in Aliağa ilçesindeki gemi söküm tesislerine ulaştı. Deniz araçlarının söküm hazırlıkları başlarken, tehlikeli madde envanter raporları (IHM) hala kamuoyuyla paylaşılmadı. Greenpeace İtalya, yapılan işlemlerin çevresel etki değerlendirmesi olmadan yürütüldüğünü ve söküm işleminin gerçekleştiği tersanenin Avrupa Birliği (AB) mevzuatına uymadığını ifade etti.

AVRUPA BİRLİĞİ REDDEDİYOR

Cumhuriyet’ten Yusuf Körükmez‘in haberine göre, Aliağa’da asbest yönetimi işçi sağlığı ve güvenliği konusunda ciddi düzensizliklerin olduğu vurgulandı. Avrupa Birliği standartları nedeniyle birçok ülkenin sökümünü reddettiği deniz araçları için İtalya Savunma Sanayi Ajansı’nın düzenlediği ihaleyi 1.7 milyon avroya Ege Çelik adlı şirket almıştı.

22 gemi söküm tesisi bulunan Aliağa’da son 5 yılda 714 gemi sökümü yapıldı. Bu gemilerden çıkan 241 ton asbest Aliağa’da bertaraf edildi. Gemi söküm tesisleri, hurda gemilerin sökümü sürecinde yaşanan kirlilikle gündeme gelmişti.

Bu gemilerdeki asbest ve tehlikeli maddeler özellikle Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı’nın listesinde “kesin kanserojen” tanımlaması ile 1. grupta yer alıyor.

Carlo Fecia di Casatto, Guglielmo Marconi ve Leonardo da Vinci denizaltıları

İtalya Savunma Sanayi Başkanlığının sitesinde 2022 yazında açılan 1.7 milyon avroluk ihaleyi Aliağa’daki Ege Çelik Ticaret Şirketinin kazandığı bilgisi veriliyor. Denizaltıların yanı sıra devriye gemileri Bersagliere ve Artigliere ile eski fırkateynler Maestrale ve Scirocco’nun da Ege Çelik’in Aliağa’daki tersanesine nakledildiği bilgisi aktarılıyor.

Donanmaya ait hurdaya çıkarılan denizaltılar arasında Carlo Fecia di Casatto, Guglielmo Marconi ve Leonardo da Vinci bulunuyor. İtalya’nın Tino Adası açıklarındaki deniz üssü Albatros’taki çalışmaları tamamlanıp La Spezia limanından yüklenen denizaltılar sökülmek üzere Aliağa’ya doğru yola çıktı.

La Nazione gazetesinde yer alan bilgilere göre Askeri Cephaneliğin Eski Müdürü Amiral Dino Nascetti’nin, müze projesi olarak planladığı “Da Vinci” denizaltısı da, yıllar geçmesine rağmen müze projesinin hayata geçmemesi üzerine söküm için yola çıkacak.

RAPORLAR YİNE AÇIKLANMADI

Gemilerin izni için hangi prosedürün takip edildiği de açıklanmazken, gemilerdeki boyalar başta olmak üzere potansiyel olarak asbest içerip içermediği hakkında tesisin bilgilendirilip bilgilendirilmediği de bilinmiyor.

Söküm için Aliağa’ya gönderilen gemilerin IHM raporları kamuoyuyla paylaşılmazken, bu durum geçtiğimiz yıl sonunda söküm için gelen Fransız bandıralı Raymond Croze gemisinin çelişkili raporlarını akla getirdi. Özellikle denizaltı, devriye gemisi ve fırkateyn olması tehlikeli atık ve asbest riskini artırıyor.