Galata bölgesi önemli bir su aktarma merkeziydi

İstanbul’daki halkın su ihtiyacını karşılamak için Roma İmparatorluğu döneminden itibaren getirilen içme suları, birkaç yerde depolandıktan sonra şehre dağıtılıyordu. Bugünkü Beyoğlu ilçesindeki Galata bölgesi de Taksim semtinin ardından önemli bir su aktarma merkeziydi. İstanbul nüfusunun büyük çoğunluğunun yaşandığı Galata bölgesindeki kuyu ve sarnıçlar suyun dağıtılmasında büyük görevler üstleniyordu. Mimar Sinan’ın yaptığı 49 hamamdan biri olan Yeşildirek Hamamı yakınındaki su sarnıcı da bilinmeyen tarihi ile dikkat çekiyor. Yeşildirek ile Azapkapı semtleri arasındaki hamamın hemen arkasındaki su sarnıcı bakımsız ve ihmal edilmiş görüntüsüyle şaşırtıyor.

“Mimar Sinan eseri bile olabilir”

İstanbul tarihi araştırmacısı ve yazarı Selçuk Eracun, sahipsiz bırakılan ve yıllardır kapısı açılmayan su sarnıcının önemli bir tarihi geçmişi olabileceğini söyledi. İstanbul’un yüzyıllar sonra bile şaşırtabilecek bir tarihe zenginliğe sahip olduğunun altını çizen Eracun, ” Galata bölgesi çok iyi incelenmeli. Harup Sokak üzerindeki su sarnıcının tarihi konusunda araştırma yapılmalı. Taş, tuğla ve harç gibi özellikleriyle Mimar Sinan eserlerine benzeyen su sarnıcı, 1577 yılında Sinan’ın yaptığı hamamın hemen yanında. Su sarnıcının dış cephesindeki kalın beton sıvası dökülünce yapının özgün duvar mimarisi ortaya çıktı.” dedi.

“Kültürel miras listemize girebilir”

Eracun, Yeşildirek hamamıyla benzer mimaride olduğu görülen su sarnıcının, sadece çevredeki vatandaşlar tarafından korunduğunu vurguladı. Eracun, ” Sarnıcın tulumbacıların su almak için kullandığına dair bilgiler edindik. Ama korumasız olduğu için çöplük haline gelmeye başlayınca vatandaşlar kendi önlemlerini alarak korumaya çalışıyor. Dış duvarındaki kanallar, tulumbacıların yangın sırasında arabalarını suyla doldurmak için kullandıkları düşüncesini güçlendiriyor. Galata’da, günümüze ulaşan çeşme, kuyu, su terazisi, maksem, sarnıç gibi yapıların içinde önemsenmeyen bu eser önemli bir kültürel miras olabilir.” dedi.

“Dedem tulumbacıları anlatırdı”

Azapkapı Harup Sokak’ta yaşayan Kayhan Aydemir ise, aile büyüklerinin kendilerine yapıyı tulumbacıların kullandığını anlattığını söyledi. Aydemir, ” 100 yıldan fazladır bu bölgede yaşıyoruz. Dedem, su sarnıcının yangın sırasında tulumbacılarla dolup taştığını söylerdi. Tulumbacıların arabalarına su aldıkları yermiş burası. Kimse korumadığı için bizde elimizden geldiğince açık pencerelerini kapattık. Tarihe kazandırılması bizi mutlu eder” dedi.