Beş orijinal BRICS üyesine (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin, Güney Afrika) 1 Ocak 2024’ten itibaren altı ülke daha katılacak. Bunlar: Arjantin, Mısır, Etiyopya, İran, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE)…

BRICS genişledi ve 11 üyeli oldu. Şimdi BRICS 11:

– Dünya nüfusunun yüzde 46’sını

– Dünya ekonomisinin yüzde 29’unu,

– Dünyanın en büyük 10 petrol üreticisinden 6’sını,

– Dünyanın en büyük doğal rezervine sahip 10 ülkenin 5’ini,

– Dünya petrol üretiminin yüzde 43’ünü,

– Küresel yabancı yatırımların yüzde 22’sini

– ve küresel ihracatın yüzde 25’ini temsil eden bir blok oldu.

Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping konuştu

BRICS’in yeni üye kabul etmesinin hem uluslararası toplumun ortak beklentisine hem de yükselen ekonomilerin ve gelişmekte olan ülkelerin ortak çıkarlarına uyduğunu vurgulayan Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, bunun BRICS için yeni bir iş birliği döneminin başlangıcını simgelediğini ve yeni üyelerin BRICS’e dinamizm katacağını belirtti.

TÜRKİYE’NİN OLDUĞU 40 ÜLKELİK BİR KUYRUK VAR

Şimdilik BRICS 11 diyoruz. Küresel Güney, Küresel Çoğunluk ya da Küresel Dünya gibi öneriler var.

Şimdilik; çünkü katılmak için uzun bir kuyruk var. Aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 40 ülkeden söz ediliyor. Bu ülkelerden 23’ü resmi başvuru yaptı. Türkiye, resmi bir başvuru yapmadı, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından davet edildi. Türkiye’nin de BRICS’e sıcak baktığı biliniyor.

BRICS’e katılmak isteyen bazı ülkeler: Bahreyn, Bangladeş, Beyaz Rusya, Cezayir, Endonezya, Fas, Honduras, Kuveyt, Küba, Meksika, Nijerya, Suriye, Tacikistan, Tayland, Tunus, Venezüella, Vietnam ve Yunanistan…

Genişleme dalgasının bu ilk hamleyle sınırlı kalmayacağı ve ikinci ve üçüncü adımların atılacağı açıklandı.

ÇİN, BRICS PARA BİRİMİNDEN ÖNCE GENİŞLEME VE REFORMLARDAN YANA…

Brezilya lideri Lula, BRICS ülkelerinin ticari işlemlerde kullanacakları ortak bir para biriminin kırılganlıklarını azaltacağını, ödeme seçenekleri artıracağını savunuyor.

Rusya lideri Putin, geçen yılki BRICS zirvesinde üye ülkelerin “yeni bir

küresel rezerv para birimi” çıkarmayı planladıklarını ve tüm ortaklarla açık bir şekilde çalışmaya hazır olduklarını söylemişti.

Ticarette yerel para birimlerine ağırlık verme ve nihayetinde BRICS para birimi hedefinin merkezinde ABD’nin Çin’le olan ticaret savaşının yanı sıra ABD’nin Çin ve Rusya’ya yönelik yaptırımları da yer alıyor.

BRICS ülkelerinin yeni bir rezerv para birimi oluşturması durumunda, bu durum muhtemelen ABD dolarını önemli ölçüde etkileyecek ve potansiyel olarak talepte bir düşüşe yol açacak. Bunun da ABD ve küresel ekonomiler ile ABD’nin hegemonik gücü üzerinde etkileri olacak.

Ancak, Çin yeni para birimi hamlesinin şimdilik ertelenmesinden ve genişleme dalgalarına öncelik verilmesinden yana… Pekin yönetimi, öncelikli olarak üye ülkeler arasındaki ticaretin dolardan ulusal para birimlerine kaydırılmasına ağırlık verilmesini istiyor. Ayrıca, küresel finans ve parasal sistem reformunun hız kazanmasını destekliyor.

BRICS PARA BİRİMİ İÇİN DAHA YAPILACAK ÇOK İŞ VAR

Tabii diğer yandan yeni para birimine ilişkin hazırlıklar, görüşmeler devam ediyor.

Bilindiği gibi, ABD Doları küresel rezerv para… Ancak son yıllarda ülkelerin döviz rezervlerindeki payı azalıyor. IMF’nin verilerine göre, 2022’nin son çeyreğindeki toplam döviz rezervlerinde doların payı yüzde 47’ye düştü.

Yine de küresel ticarette döviz işlemlerinin yüzde 88’i, petrol ticaretinin neredeyse tamamı dolar ile yapılıyor. Kredi kartı sistemi ve havale sistemi Swift de ABD Doları’nın kontrolünde…

BRICS para birimi aslında siyasi bir proje… Bir bankacılık birliği, mali birlik, üyeler arasında makroekonomik göstergelerde uyum gerektiriyor. Ayrıca, bu çizginin dışına çıkan ülkeler için bir disiplin mekanizmasına ihtiyaç var… Ve en önemlisi ortak bir merkez bankası…

1999’da Euro’nun yaratılmasını hatırlayalım. Yıllarca süren hazırlıklar, yeni bir merkez bankasının kurulması, ülkelerin aşamalı olarak kendi para birimlerini kaldırması… Sancılı ve zorlu bir süreç.

Uzatmayalım… BRICS henüz resmi bir örgüt bile değil. Birleşmiş Milletler ya da OPEC gibi… Sadece önde gelen gelişmekte olan ülkelerin kalkınmayı, ekonomik işbirliğini ve karşılıklı ticareti artırmak için kurdukları bir platform. BRICS’in henüz bir serbest ticaret anlaşması yok. En önemli başarısı, ağırlıklı olarak kalkınmanın finansmanı üzerine çalışan bankası; Yeni Kalkınma Bankası…