Kıyılarımızda gezmiş güneye inerken ölüme yakalanmış

Balina köpekbalığından sonra yaşayan en büyük ikinci köpekbalığı olan ve nesli tükenme tehdidinde olduğu için dünya genelinde koruma altında olan ‘büyük camgöz köpekbalığı’ Urla’da balıkçıların ağında can verdi. Serin-ılıman sularda görülen göçmen bir balık olan büyük camgöz köpekbalığı, yavaş hareketleri ve plankton beslenme yöntemiyle yırtıcı olmayan türler arasında yer alıyor. İnsanlar için zararsız olan köpekbalığının Urla’da balıkçıların uzatma ağına takılarak ölmesinin ardından sergilenmesi bilim insanlarının tepkisine yol açtı. 14 yıl önce 4 Ocak 2009 tarihinde Çanakkale’nin Ayvacık ilçesi açıklarında aynı yöntemle yakalanan büyük camgözü duyuran uzmanlar, balığın görülmesinin ülkemiz için büyük şans olarak değerlendirilmesi gerekirken ölümüne yol açmanın büyük suç olduğunu vurguladı.

“Araştırma için bile etik kurul kararı gerekirken öldürdük”

WWF Türkiye (Doğal Hayatı Koruma Vakfı) Kıkırdaklı Balıklar Danışmanı Hakan Kabasakal, bilimsel adı Cetorhinus maximus, yaygın adı ise büyük camgöz olan türün zararsız olduğunu ve plankton süzerek beslendiğini belirtti. Dünyanın sayılı köpekbalığı uzmanlarından Kabasakal, “Bir hafta kadar önce Edremit Körfezi- Ayvalık açıklarında görülmüştü. Ardından Midilli’de balıkçılar tarafından kayıtlara alındı. Yani güneye yaptığı yolculuğu sırasında ne yazık ki Urla’da ağlara takılarak can verdi. 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu’nca koruma altında olan, dolayısıyla avlanması yasak olan balığın ağa takılması halinde canlıyken alıkonulması ve karaya çıkartılması bile yasak. Üzerinde araştırma yapmak için bile etik kurul kararı gerekiyor. Ne yazık ki Akdeniz’in koruma altında olan türlerinden bir tanesi yine balık ağlarında can verdi.” dedi.

Uluslararası sözleşmelerle korunuyor

Kabasakal, ” Akdeniz’e kıyısı olan ülkelerin imza attığı Barcelona ve Bern Sözleşmeleri gereğince de koruma altında. Yakalandıktan sonra alenen teşhir edilmesi Türkiye açısından kesinlikle kötü puan oldu. Balıkçılarımız bu canlıların ekosistem için önemini bilmesi gerekli. Umarım avlanmasında ve karaya çıkartılmasında kasıt yoktur. Hedef dışı avcılık dünyada sorun. Bu hayvanın erişkin bir erkek olması riski arttırıyor, çünkü üreyebilir stoğun önemli bir bireyini ekosistemdan kopardık” dedi.

“Köpekbalıklarıyla ilgili anlayışımızı değiştirmeliyiz”

Deniz biyoloğu Mert Gökalp ise, dünya okyanuslarını arşınlayan göçmen ve çok nadir bir türün ölmesinin okyanuslar için büyük kayıp olduğunu söyledi. Gökalp, ” Dünya genelinde tehdit altında olduğu için korunması için seferberlik yapılan önemli bir türün canına kıydı balıkçılar. Ağlara gelen bu canlıyı diğer balıkları kaybetmemek adına salmadılarsa büyük sorun var demektir. Cezalar ve denetim yeterli olsaydı denizde balıkçılar bu canlının ölmesine izin vermezlerdi. Büyük camgöz köpekbalığı göç ettiği denizlerde korunan bir canlı. Ekolojik turizm için bile önemliydi. Gördüğümüzde bayram etmemiz gereken bu balığın ölümüne neden olduğumuz için köpekbalıklarıyla ilgili alışkanlıklarımızı değiştirmemiz gerekiyor.” diye konuştu.