3 kıtada 24 ülkenin kıyısını oluşturan Akdeniz, kendine özgü iklimi ve koruduğu ekolojik dengesiyle bilinirken son yıllarda Süveyş Kanalı’ndan gelen yabancı canlı türlerinin işgali altına girdi. 2,5 milyon km²’lik alanı kaplayan Atlas Okyanusu’na Cebelitarık Boğazı ile açılan Akdeniz’in doğal olmayan Süveyş Kanalı ile Kızıldeniz ve Hint Okyanusu’na bağlanması yabancı türlerin girişini kolaylaştırmıştı. Dengesi bozulan ve kendine has türleri Hint Okyanusu kökenli türlerin tehdidi altına giren Akdeniz için 13 uluslar arası kuruluş ortak açıklama yaptı. Ülkemizden sadece Türk Deniz Araştırmaları Vakfı’nın imza attığı açıklamada, Akdeniz’de ki yabancı canlı tür artışının artık insan sağlığını da etkileyeceği vurgulandı.
7’si balık 10 tür ölümcül olabilir
Açıklamada, “Akdeniz’de yaklaşık bin kadar yabancı türün yaşadığı bildirilmiştir. Bu sayı, diğer Avrupa denizleri toplamından çok daha fazladır. Yabancı istilacı denizel türlerin küçük bir kısmının, zehirli olmaları nedeniyle insan sağlığı üzerinde tehlikeli etkileri vardır. Balon balığı tüketen 3 Libyalı balıkçının ölüm haberi dikkat çekmiştir. Biz deniz bilimciler, üzerinde çalıştığımız yabancı türler hakkında halka doğru bilgiler sağlamayı amaçlıyoruz. Akdeniz’de ki insan sağlığını tehlikeye atabilen 10 tür belirlenmiştir. 7si balık, diğerleri denizkestanesi, denizanası ve benzeri organizmalardır. Hepsi Hint Okyanusu veya Hint-Batı Pasifik Okyanusu kökenlidir ve Süveyş Kanalı aracılığıyla Akdeniz’e giriş yapmışlardır.” Denildi.
11 türü olan balon balığına dikkat
Türkiye’nin de kıyısı olduğu Doğu Akdeniz’in en çok riski taşıdığı vurgulanırken, “ Bunların en büyük popülasyonları Doğu Akdeniz’dedir. Yükselen sıcaklıklar ile sıcak seven türlerin yayılım alanlarını genişletmesi mümkün. Özellikle Akdeniz’in en istilacı yabancı tür balıklarından Lagocephalus sceleratus türü balon balıklarının insanlar tarafından tüketilmesi nedeniyle birçok zehirlenme hatta ölüm olayları olabilir. Bilinen en güçlü zehri taşırlar. Bulantı ve kusma, baş dönmesi, baş ağrısı, karın ağrısı, kas felci sonrasında solunum felcine bağlı ölüm olabilir.” denildi.
Uzmanlar ayrıca Göçmen Denizanası olarak bilinen Rhopilema nomadica’nın da tehlikeli olduğunu söyledi. Yaz aylarında 100 km uzunluğunda devasa sürüler oluşturabilen 10 kg’a kadar çıkabilen denizanasının sokmasının çok acı verdiği ve nefes darlığına neden olabileceği belirtildi.