1977 İTÜ YDO Mezunu Kaptan Mirza Yalçın anlatıyor
Amerika Birleşik Devletleri’nin Atlas Okyanusu kıyısındaki önemli limanlarından Baltimore’dan kalkan 300 metre uzunluğunda 48 metre genişliğindeki M/V Dali, 1977 yılında hizmete açılan Francis Scott Key Köprüsü’ne çarparak yıktı. İTÜ YDO’dan 1977 yılında mezun olduktan sonra ABD Baltimore’da yaşayan Kaptan Mirza Yalçın, olayı 45 yıllık deneyimleri ışığında denizkartali.com için yorumladı.
Okyanusa 200 deniz mili mesafedeki limana 2 giriş var
“Kaza yeri Waşhington’un 45 mil kuzeyinde Atlas Okyanusu’na açılan bir körfez. Liman, Atlas’a 200 deniz mili uzaklıkta ve gemiler buraya kuzey ve güneyden gelir. Güneyden gelen gemi 12 saatte, kuzeyden gelen ise Delawere Nehri ve kanal geçişiyle 8 saatte gelir. M/V Dali, büyük olduğu için güneyden gelmiştir. Baltimore, 12 rıhtımı olan bir liman. Kömür, otomobil ve konteyner taşımacılığı için çok yoğundur. Bugünlerde Almanya, Güney Kore ve Japonya’dan çok otomobil taşıyan gemi gelmişti. Yılda ortalama 850 bin otomobil getirilir. Dali, limandan 01.00’da ayrılırken köprüye 01.35’te çarptı” dedi.
………………………………………………………………………………………………
İşte detaylar…
“Baltimore Körfezi geçişinde gemiler kılavuz kaptan almak zorunda. Dali de 2 kılavuzla yola çıktı. Gemi köprüye yaklaşırken makine dairesi çöküyor. Makineler stop edince, gemi mürettebatı bir dakika boyunca makineyi çalıştırmak için çabaladı. Gemiye kumanda edilemeyince hemen alarm-acil çağrı verildi. Alarm üzerine köprü trafiği kapatıldı ama geçişe başlayan araçlar için vakit çok geçti.”
“Francis Scott Key Köprüsü’nde o anda 6 otomobil ile bir tır bulunuyordu. Ayrıca 8 kişilik belediye ekibi yol onarım bakımı yapıyordu. 8 işçi de denize düştü. İki işçinin cenazesine ulaşıldı. Toplam 20-22 kişinin denize düşerek öldüğü düşünülüyor. Sonar ve radar ile sualtında 6 araç tespit edildi. Günde ortalama 31 bin aracın geçtiği köprüde daha büyük faciayı erken alarm verilmesi sağladı.”
“Öncelikle hayat kurtarma çalışmaları sürüyor. Ama su 40 fahrenhayt yani 4,5 derece. Hava ise 32 fahrenhayt yani 3,3 derece. Hava ve su çok soğuk olduğu için hayatlarından ümit edilmiyor. 50’den fazla dalgıç 52 feet derinlikte (16 metre) arama-kurtarma çalışması yapıyor. Zeminde çamur ve balçık bulunuyor.”
GEL-GİT 65 cm fark yaratıyor
“Doğa şartları göz önüne alındığında 24-48 saat sonra enkaz kaldırma işlemine başlanacak. Körfezde gece ve gündüz gel-git sonucu 2 feet 65 cm su alçalması-yükselmesi yaşanıyor.”
“Dali, 1,5 mil uzunluğunda asma köprünün ayağına 6-8 knots hızla çarpıyor. Limandan çıkamayan 3 otomobil gemisi, 120 bin tonluk 2 kömür gemisi, bir konteynır ve irili ufaklı 5-6 gemi daha bulunuyor. Enkazın kaldırılmaya başlanmasıyla 1 aya yakın süre emiler limanda mahsur kalacak.”
“3 yılda inşa edilen ve 1977’de açılan köprüden araçla karşılıklı geçiş 6 dolar. Baltimore Limanı, ABD’nin Doğu Yakası’ndaki önemli nakliye hatlarından biri olan Patapsco Nehri üzerinde yer alıyor. Balçık için 5 yılda bir büyük temizlik yapılıyor.”
Deneyimli Kaptan Mirza Yalçın sözlerini şöyle tamamladı.
“Defalarca Francis Scott Key Köprüsü üzerinden ve altından geçtim. Olayda insan hatası olduğu açıktır. Geminin 2 kılavuz kaptanla seyir yapması olumlu etken ama römorkör olmadan yola çıkması büyük hatadır. Geminin römorkör eşliğinde geçmesi gerekirdi. Römorkör acil durumda yavaşlatabilir başka yere yönlendirebilirdi. Sadece iskele demiri atıldığı için zeminde tutmadı. İki demir de atılmalıydı. Makine dairesindeki sorun mutlaka tespit edilmeli. Gemide yaralı olmadığı öğrenildi. Facianın boyutunun büyük olmamasının ilk nedeni alarm verilmesidir. Alarm verilince köprü trafiğe kapatıldı. Olay gündüz ve yoğun saatte olsaydı, facianın boyutu büyürdü.”