R/V Alemdar Doğu Marmara’da
Marmara Denizi’nin çevresinde yaşayan 30 milyon insanın endüstriyel ve kentsel kirliliğinin arıtma yapılmadan boşaltıldığını gösteren müsilaj ABD’nin ünlü Washington Post gazetesinde bile haber oldu. Gazete, “Kalın bir ‘deniz salyası örtüsü Türkiye’nin kıyısını kasıp kavuruyor. Türk balıkçılar aylardır Marmara Denizi’nde sorun yaşıyor, balık bulamıyorlar” ifadelerine yer verirken bilim insanlarının tedirginliği sürüyor. İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri ve İşletmeciliği Enstitüsü bilim insanları müsilajın oluşum nedenlerini araştırmak ve çözüm önerileri sunmak için 2 gün süren bir bilimsel seferle Marmara Denizi’nin doğusuna gitti.
6 bilim kadını Marmara Denizi’nde
Enstitüde görevli deniz biyoloğu Dr. Öğretim Üyesi Sibel Zeki’nin liderliğinde, Doç. Dr. Hüsne Altıok, Dr. Öğretim üyesi Tuba Ünsal, Dr. Öğretim üyesi Güzün Gül, Araştırma Görevlileri İrşad Bayırhan, Yaprak Gürkan ve Dalida Belikoğlu’dan oluşan bilim ekibi, 64 metre boyundaki R/V Alemdar ile İzmit Körfezi’ni taradı. Haydarpaşa limanından yola çıktıkları anlardan itibaren müsilajla karşılaştıklarını söyleyen Dr. Sibel Zeki, Prens Adaları’nın arkasından geçerken karşılaştıkları manzara ile şaşırdıklarını söyledi. Dr. Sibel Zeki, Ocak ayından beri etkisini sürdüren müsilaj yoğunluğun Sedef Adası’nda had safhaya ulaştığını ve deniz ekosistemi için çok önemli habitatları barındıran Adalar’ın dibine çöktüğünü belirlediklerini söyledi. İzmit Körfezi’ndeki geniş bir alandan aldıkları örnekleri inceleyeceklerini söyleyen Dr. Sibel Zeki, “20 yıl önceki yoğunluktan çok farklı. Çok daha yoğun ve etki gücü yüksek. Denizin üzerini kapladığı gibi derinlere de etkisini gösteriyor.” dedi.
Ürkütücü olan kendisini yenilemesi
İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri ve İşletmeciliği Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Cem Gazioğlu ise, ilk sonuçların bile kendilerini tedirgin ettiğini ve bu yıl etkili olan müsilajın yüzeyden dibe kadar aynı yoğunlukta ilerlediğini söyledi. Prof. Dr. Gazioğlu, “Prens Adaları gibi eşsiz bir ekosistemi bile etkilemiş. Yoğun süreklilikle İzmit körfezi içine kadar ilerlemiş. Bilim ekibimiz kıyı bölgelerinde bile aşırı yoğunlaşma var. Ne yazık ki farklı evrelerde oluşumlar karşımıza çıktı. Yani ne genç oluşumlar ve çürümeye yüz tutmuş oluşumlar belirlendi. Kendilerini yenilediklerini ve çoğalmanın devam ettiğini düşünüyoruz. Marmara Denizi’nin kuzeydoğusu ve İzmit Körfezi’ni kapsayan bir seferle örnekler aldık. Temel oşinografik gözlemler; sıcaklık- tuzluluk, akıntı verileri, su kolonunda çözünmüş oksijen, besin elementleri gibi detaylar üzerinde araştırmalar yapıyoruz.” dedi.
Washington Post gazetesi deniz salyası olarak bilinen müsilajın yeni bir oluşum olmadığını ama iklim değişikliğiyle yükselen deniz sıcaklıklarının artışı körüklediğini belirttiğinin altını çizdi. Marmara Denizi’nin aşırı kirlendiğini vurgulayan ABD gazetesi balıkçıların 5 aydır bu sorunla mücadele ettiğini ve dalgıçların 30 metre derinliğe kadar müsilajın etkisini görüntülediğini yazdı.