Denizden Tarım Ticaretinde Güncel Trendler ve Rusya-Ukrayna Savaşı’nın Etkileri

91. İzmir Enternasyonal Fuarı kapsamında, Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı koordinesinde düzenlenen 8. İzmir İş Günleri’nde, İMEAK Deniz Ticaret Odası İzmir Şubesi ev sahipliğinde, “Denizden Tarım Ticaretinde Güncel Trendler ve Rusya-Ukrayna Savaşı’nın Etkileri” ile “Hazar Denizi’nin Lojistik Şartları-İmkanları” konularının ele alındığı çevrim içi toplantı düzenlendi.

Oturum başkanlığını İMEAK Deniz Ticaret Odası İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Öztürk’ün üstlendiği toplantıya Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof.Dr. Okan Tuna ile Azerbaycan Ekonomi Bakanlığı Ekonomi Politikası Genel Müdürlüğü Altyapı Politikası Daire Başkanı Kenan Memişov katıldı.

PROJE HIZLA İLERLİYOR

Azerbaycan, Türkiye, Gürcistan’ın işbirliği ile 2017’de başlayan Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu Hattı’nda şu an konteyner taşımacılığı yapıldığını belirten Memişov, çok yakında bu hattın tüm performansıyla işlemeye başlayacağını açıkladı. Memişov, “Proje çok hızlı ilerliyor. Önümüzdeki bir iki yıl içinde tamamlanacaktır. Böylece bu hattan geçen konteyner miktarı çok daha artacaktır. Gemilere Avrupa ve Türkiye’den yüklenen konteyner, Orta Asya ve Çin’e taşınacaktır” açıklamasını yaptı.

Türkiye, Azerbaycan ve diğer Orta Asya Devletleri’nin Yeni İpekyolu’nun Orta Koridoru’nda yer aldığını dile getiren Memişov, koridorda yer alan ülkelerin gümrük prosedürlerini aynılaştırma, iyileştirme ve sadeleştirme çalışmasının da Türk Devletleri Teşkilatı Fonu desteğiyle devam ettiğini söyledi. Memişov, “Çalışmalar tamamlandığında, bir kargo çok kısa sürede Çin ve Orta Asya’dan Azerbaycan’a gelip, Türkiye’ye gidebilecek. Bu işlem tek bir gümrük beyannamesi ile olacak. Ben çok ümitliyim. Türkiye ve Orta Asya ülkeleri de bu konuda çok istekliler” dedi.

Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu Hattı’na paralel olarak Zengezur Koridoru’ndan geçip Nahçivan’a uzanan alternatif bir demiryolu hattının olduğunu vurgulayan Memişov, Türkiye’nin Kars’tan Iğdır’a bir demiryolu inşa edip bu hatta bağlanacağını, bu proje bitene kadar Orta Asya yüklerinin Tebriz-Van Demiryolu ve Nahçivan bağlantısı üzerinden taşınacağını söyledi.

ÖNCE DEMİR SONRA DENİZ İPEKYOLU

İMEAK Deniz Ticaret Odası İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Öztürk, Türkiye’nin, Yeni İpekyolu olarak adlandırılan Çin’in Kuşak ve Yol Projesi’nin Deniz İpekyolu ayağında henüz yer almadığını, ancak Azerbaycan ile demiryolu bağlantısı sayesinde Demir İpekyolu’nda konumlanacağını söyledi.  21. Yüzyıl’da Doğu’nun üretim bölgesi, Batı’nın ise tüketim pazarı olduğunu dile getiren Öztürk, İpekyolu’nun Orta Koridoru’nda yer alan Türkiye ve Azerbaycan’ın stratejik önemine dikkat çekti. Öztürk, “Rusya ve Ukrayna savaşı nedeniyle Kuşak ve Yol Projesi’nin Kuzey Koridoru neredeyse kapandı. İki dost devlet ve millet olan Türkiye ve Azerbaycan sınırlarından geçen Orta Koridor ise açık. Bu koridorun en önemli bağlantısı Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu Hattı’dır.  Kars Lojistik Merkezi bitti. Biz bu taraftan hazırız. Bu projenin hayata geçmesi için elimizden gelen tüm gayreti göstermeliyiz” diye konuştu.

YENİ TEDARİK ZİNCİRİ TÜRKİYE’YE FIRSAT

Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof.Dr. Okan Tuna, Türkiye’nin lojistik ve üretimde köprü ülke olduğunu ifade etti. Globalleşme ile ortaya çıkan verimliliğe, düşük maliyetli üretim ve sevkiyata dayalı tedarik zincirinin 2030 yılından itibaren tamamen değişeceğini belirten Tuna, “Dünya ilk defa 9 trilyon dolarlık stok tutmaya başladı. İşletmeler artık daha yakın bölgelerde üretim yapmayı tercih ediyor. Tedarik zincirleri içeriye veya daha yakın bölgelere dönecek. Türkiye, dünyadaki yeni kurguda ön plana çıkıyor. Fırsatı kaçırmadık. Bu yeni kurgudan faydalanacağız” dedi.

TAHIL KORİDORU GENİŞLEMELİ

İMEAK DTO İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Öztürk, Türkiye’nin Ukrayna ve Rusya ile aynı denizi paylaştığını belirterek, Tahıl Koridoru’nda emekleri geçenlere teşekkür etti. Öztürk, “En büyük dileğimiz savaşın bir an önce bitmesi. Ancak bu sürede bölgede gıda tedariki kalıcı hale gelmelidir. Gıda taşımacılığına uygun olmayan gemilerin de başka ürünler taşıması sağlanmalıdır” diye konuştu. Prof.Dr. Okan Tuna ise, Tahıl Koridoru’nun genişlemesi ve taşınan ürün açısından çeşitlenmesi gerektiğini söyledi. Koridordan geçen tahıldan Afrika ülkelerinin yararlanamadığına dikkat çeken Tuna, “Gelişmiş ülkeler gıda stoklarını kendileri saklama bencilliğindeler. Oysa dünyada 1,6 milyar ton gıda israf olurken, Afrika gibi bölgelerde açlık tehlikesi yaşanıyor” görüşünü dile getirdi.