Mersin Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi inceledi

Mersin’de karaya vuran cam göz cinsi ölü köpek balığını Mersin Büyükşehir Belediyesi ekipleri çıkardı. 4metre 10 santimetre uzunluğunda, yaklaşık 400 kg ağırlığındaki köpek balığının balıkçılık faaliyetleri sonucunda öldüğü tahmin ediliyor.  Vatandaşların ihbar ettiği köpek balığını Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanlığı ekipleri çıkardı. Sahil Güvenlik Komutanlığı görevlilerinin Büyükşehir’e bildirmesi üzerine balığın olduğu bölgeye giden ekipler, kısa süren çalışmaların ardından balığı karaya çıkardı. Mersin Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi’nden ekiplerin incelediği balığın çıkartılmasından yaklaşık 8 saat önce öldüğü tahmin ediliyor.

Üresin: “Ekiplerimizle birlikte karaya çıkarttık”

Mersin Büyük Çevre Koruma ve Kontrol Daire Başkanlığı Denizcilik Hizmetleri Şube Müdürlüğü’nde Deniz Denetçisi olarak görev yapan Emre Üresin, Sahil Güvenlik Komutanlığı üzerinden gelen ihbar sonucu köpek balığını almaya geldiklerini belirterek, “Ölü bir köpek balığının balıkçı barınağının batı mendireğinde kayalara vurduğu ile ilgili ihbar üzerine ekiplerimizi hemen olay yerine yönlendirdik. Köpek balığı ölüsünü bulunduğu yerden ekiplerimizle beraber aldık ve karaya çıkarttık. İnceleme yapılması için de ilgili birimlere haber verdik” dedi.

Ayas: “Nesli tehlike altında olan bir tür”

Karaya vuran köpek balığının cinsi ile ilgili bilgi veren Mersin Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi’nden Prof. Dr. Deniz Ayas, “Bugün Mersin’de kayalıkların dış cephesine ölü olarak vuran köpek balığı türü hexanchus griseus dediğimiz nesli tehlike altında olan bir tür. Türkçe ismi altı solungaçlı camgöz. 2500 metre derinliğe kadar dağılımı bulunan, diğer köpekbalıkları, vatozlar, kemikli balıklar, kalamarlar, yengeçler, karidesler gibi çok geniş bir besin tipi aralığına sahip derin deniz bir köpek balığı türüdür. Dip trolü, parakete ve galsama ağı balıkçılığında tesadüfi av yada hedef dışı av olarak yakalanmaktadır. Bu tür için en büyük tehdit balıkçılık faaliyetidir.” dedi.

“Derin deniz ekosisteminde önemli fonksiyonel rolü var”

Koruma altında olan bir tür olduğunu ve satışının yasak olduğunu söyleyen Ayas, “Dişi bir birey. Yaklaşık 410 santimetre boyunda. 600-700 kilo ağırlığında olduğunu tahmin ediyoruz. Balıkçılık faaliyeti başta olmak üzere habitat kaybı gibi birçok faktörün kombine şeklinde olması bu türün neslinin, popülasyonunun ya da genetik havuzunun daralmasını sağladı. Bugün de aslında ergin bir bireyin yakalanmış olması aslında popülasyonun neden daraldığı ile ilgili bize de fikir veriyor. Gördüğünüz tür Karadeniz’den tutun, Doğu Akdeniz’in tamamında balıkçılık baskısı, tehdidi altında bir tür. Biz bunlara üzülüyoruz. Nedeni şu; bunların ekosistemde, özellikle derin deniz ekosisteminde önemli fonksiyonel rolleri var. Bunlar özellikle derin deniz sistemindeki enerji akışı için ve oradaki türlerin popülasyonun kontrolü açısından regülasyon görevleri olan türler” ifadelerini kullandı.

Balığın yaklaşık 8 saat önce ölmüş olabileceğini tahmin ettiklerini kaydeden Ayas, denizde çalışan balıkçılık gemilerinin çoğunlukla hedef dışı balık yakaladıklarını söyleyerek, “Popülasyonlarının daralmasının başlıca nedenlerinden biri yüzde 90 oranında balıkçılık faaliyetleri. Taze görünüşlü ama en azından bir gün ya da yedi, sekiz saat önce ölmüş bir balık. Tahmin ediyorum dün gece trol faaliyeti sırasında öldüğünü değerlendirebileceğiniz bir birey” diye konuştu. Köpekbalığı daha sonra Büyükşehir Belediyesi ekipleri tarafından hayvan mezarlığına gömüldü.

Hexanchus griseus; altı solungaçlı köpek balığı

Bozcamgöz gibi de adlandırılabilir. Boyları 5 metre kadardır. 8 metre olanlarına da rastlanılmıştır. Baş kısadır. Burun kısa ve geniştir ve gözlerde başa göre küçüktür. Sırt koyu kahve rengi ya da koyu gri ve karın kısmı kirli beyazdır. Yandan bakılınca pektoral yüzgecinin hemen sol üstünde sağlı sollu 6 çift solungaç yarıklarının bulunması bu türün en önemli özelliğidir. Bu özelliğinden dolayı Hexanchidae familyasına dahildir. Üstte 4 altta 6 sıra kesici (canine) dişlere sahiptir. Gövdeleri mekik biçimindedir hidrodinamiktir ve bu sayede iyi yüzücülerdir. Bu özelliği sayesinde sınıflandırmada pleurotremata ordosunda yer alır. Gözün arka tarafında ilk solungaç yarığının körelmesiyle oluşan spirakulum denilen küçük bir delik vardır ve bu delik oksijen difüzyonuna yardımcı olur. Kuyruğu heteroserk yapıdadır bu özelliği kuruğun üst lobunun alt lobundan uzun olması anlamına gelir. Yaşayan köpek balıklarının en ilkelidir ve jura devrinden kalma fosillerle birçok benzerlik sergilerler.

Genellikle balıklar, kalamar crustacea ve bazı balıklar ile beslenirler. İnsanlar için henüz tehlikeli olabildiğine dair bir kayıt bulunamamıştır. Ovovivipar üreme gösterirler, bir üreme sezonunda 20-50 arası embriyo meydana getirebilirler. Yavrularının boyları 60–70 cm’dir. Gençleri kıyıya yakın ergin olanları derinlerdedir. Gündüzleri deniz tabanında dinlenip geceleri avlanırlar. Bentopelajik ya da mezopelajiktirler, 70-2000 metre arası derinliklerde dağılım gösterirler. Geceleri yüzeyde de bulunurlar (epipelajik). Eti insanlar için zehirlidir. Türkiye sularında ve atlas okyanusunda mevcuttur.Türkiye’de Karadeniz, Marmara denizi, Ege ve Akdeniz’de sıkça rastlanır. Trolle avlanması sonucu derinde yaşayan bu köpekbalığı türü avlanmaktadır.