Rotasını değiştirdi mültecileri kurtardı

Akdeniz’de Ege Denizi’nden sonra en yoğun düzensiz göçmen trafiğinin yaşandığı Libya-Tunus ile İtalya-Malta rotasında Türkiye’nin de karıştığı uluslararası bir sorun yaşandı. Tunus’un Sfax ve Souuse limanları arasında konteyner taşımacılığı yapan İstanbul merkezli Dadaylılar Denizcilik’e ait Marshall Adaları bayraklı M/V Uğur Dadaylı isimli 90 metre boyundaki gemi, Malta Cumhuriyeti açıklarından geçerken arama kurtarma otoriteleri tarafından rotasının değiştirmesi yönünde uyarıldı. 12 Haziran Cumartesi günü 06.30 civarında Türk gemisine hem yazılı hem sözlü oluşan Malta Cumhuriyeti arama kurtarma otoritesi denizin ortasında batmakta olan mülteci teknesine en yakın geminin kendileri olduğunu ileterek düzensiz göçmenlerin kurtarılmasını istedi.

Hemen rota değiştiren Türk gemisi yarısı suya batan şişme bottaki Libya, Suriye, Pakistan ve Bangladeş uyruklu 3’ü çocuk 5’i kadın biri engelli toplam 97 mülteciyi kurtardı. Mültecileri geminin güvertesine alan kaptan kendilerini yönlendiren Malta Cumhuriyeti ile irtibat kurarak insanların bazılarının durumlarının iyi olmadığını ve sağlık yardımı yapılması gerektiğini bildirdi. Kaptan gemiyi mültecileri kurtarma talimatını veren Malta’ya doğru yöneltirken yetkililer çok şaşırtan bir karşılık verdi. Malta otoritesi denizin ortasındaki geminin rotasını kendilerine çevirmemesini en yakın ülke olan Tunus’a gitmeleri yönünde tepki verdi. Kaptan Ümit Gürpınar, kurtarma talimatının kendileri tarafından verildiği yönünde ısrar etmesine rağmen Malta geminin Tunus’a gitmesi yönünde ısrar etti. Tunus yetkilileri de gemiyi kabul etmeyince Türk Dışişleri Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı devreye girmek zorunda kaldı.

Geminin mürettebatı riskleri göze alarak mültecileri kurtardı. Kaptan Ümit  Gürpınar(solda oturan) krizi başarıyla yöneterek geminin Malta’ya yanaşmasında önemli rol üstlendi.

Mültecilerden isyan tehdidi

Dışişleri Bakanlığı geminin Malta’ya gitmesi yönünde ısrar ederken, geminin güvertesindeki mülteciler Tunus’a götürülürse isyan çıkartacakları tehdidinde bulundu. Acil yardıma ihtiyaçları olanlarında bulunduğu mülteciler geminin üst güvertesinde tehditlerini arttırınca, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü ve Dışişleri Bakanlığı kurtarma operasyonunun uluslararası bir gemi krizine dönüşeceği uyarısını yaparak Malta Cumhuriyeti’ni uyardı. 12 saatlik görüşmeler sırasında kesici aletlerini göstererek gemiye ve 14 kişiden oluşan mürettebata zarar vereceklerini söyleyen mülteciler tehditlerini arttırdı. Durumun kontrolden çıkarak bir isyana dönüşeceğini anlayan Malta otoriteleri gemiyi kabul etmek zorunda kaldı.

12 saat süren uluslararası sorun

Dadaylılar Denizcilik Filo Müdürü Hüseyin Ozanlı, “Denizde kalan herkese koşulsuz şartsız yardım etmek hem gelenek hem insanlık görevidir. Gemimiz de kendilerine verilen rota ya hızlıca giderek su alan şişme bottaki 97 kişiyi kurtardı. Fakat sonrasında 12 saat süren adeta uluslararası bir sorun yaşadık. Malta bizi yönlendirmesine rağmen mültecileri kabul etmeyince gemi de güvenlik sorunu yaşandı. Bakanlığın girişimleriyle mültecilerin oluşturduğu güvenlik sorunu anlaşılınca gemimiz Malta’ya gidebildi. Mültecilere ilk yardım ancak gece saatlerinde yapılabildi.” dedi.

“BM ve İMO açıklık getirmeli”

Koster Armatörleri ve İşletmecileri Derneği Başkan Yardımcısı Hakan Çendik ise yapılan insani yardımın Malta’nın reddi nedeniyle soruna dönüştüğünü vurguladı. Çendik, “İnsanlık adına yapılan yardımın soruna dönüşmesi üzerine bakanlık ve Göç İdaresi Genel Müdürlüğü ile temas kurduk. Malta ve Tunus mültecileri istemediğini net dille ifade etti. Gemi güvertesindeki mültecilerin tehditleri açık denizde büyük tehlike oluşturdu. Bakanlığımızın kararlı tutumuyla gemi Malta’da limana girdi. IMO ve BM en kısa zamanda mültecilerle ilgili bu tür acil durumları açıklığa kavuşturmalı” diye konuştu.