Balıkçı Reisi Karadeniz’den Sesleniyor…

Sormamız gereken ilk soru: Neden balık az?

Geçmiş yıllarla kıyaslandığında balık türlerinde azalma, kimi türde yok olma meydana gelmiştir. Geçen yıllara kıyasla her türlü avcılık vasıtası gelişmiş ve artmıştır. Bu da bize hızla azalan balık türlerinin yok olmayla karşı karşıya kalmasın yakın olduğunu gösteriyor. Alınacak radikal tedbirlerle denizlerimizi avlanarak koruyabiliriz. Balık neslinin devamı için besin ve üreme döngüsü açısından balık türlerinin mutlaka sığ sulara gelmesi gerekmektedir. Günümüz teknolojisinde bu mümkün olmuyor. Gelişmiş balıkçı gemileri son sistem sonar cihazları ile yem balıkları olan yani besin zincirinin en başında olan çaça ve hamsiyi açık sularda avladıklarından bu balıklar sığ sulara inememekte. Sığ sulara inemeyen bu yem balıkları sebebiyle bununla beslenen diğer balık türleri de inememekte ve böylelikle havyar dökme zamanı dahil bir kıtlık yaşamakta.

Yunuslar yem bulamayınca ağlarımıza saldırıyor

Aynı zamanda kış sezonunda planktonla beslenen bu yem balıkları kıyılara inemediğinden beslenememekte buna bağlı olarak diğer balıklar da beslenememekte ve balıklar normalde yetişkin oldukları halde boyları büyümemekte. Bu konularla ilgili araştırma yapıldığı takdirde bana hak verileceğini ümit ediyorum. Aslında bu yazdıklarımın en önemli kanıtı yunusların ağlarımıza saldırması. Yıllar önce böyle bir sorunumuz yoktu. Şu anda bu sorun en üst noktaya geldi. Denize ağ atamıyoruz. Bunun sebebi yunusların ana yem menüsü olan hamsi ve çaçanın aşırı derecede azalması. 20 yıldan bu zamana kadar avlanan özellikle çaça balığının gün geçtikçe azalması yunusların yem bulamamasına neden oldu. Küresel ısınma sebebiyle yağışların az olması sonucu Karadeniz’e plankton akışı azaldığından ve aşırı avcılık olduğundan dolayı bitme noktasına gelen hamsi ve çaça aç kalan yunusları balıkçı ağlarına yönlendirmekte.

Küçük balıkçı denizlerimizin teminatıdır

Küçük balıkçılar hem maddi hem manevi bakımdan çöktü. İşte bu sebeplerden dolayı ciddi önlemler alınması gerekmektedir. Tabii ki bu önlemler bu sektörden geçinen çoğu insana ters gelecek. Yalnız ters gelen insanlara baktığımızda denizleri koruma amacı olmayan daha çok para kazanmayı amaçlayan kişiler olduğunu göreceğiz. Ben ise bu balıkçılığı çocuklarım ve hatta torunlarım yapsın istiyorum. Karadeniz kara sularının %26’sı bizim olmasına rağmen avlanacak sığ sularımız çok az onun için kontrollü avcılık yapmamız çok önemli.

Buna göre Karadeniz için alınması gereken tedbirler:
1- Gırgır ağ derinlikleri en fazla 70 kulaç olmalı, ölçümler ağların ortasından yapılmalı.

2- 24 metre yasağı kesinlikle hiçbir sebeple kaldırılmamalı hatta 26-28 metreye yükseltilmeli.

3- Sonarlara sınırlama getirilmeli, en fazla üç milli taramalı.

4- Hamsiye fişbom yasağı kesinlikle kaldırılmamalı ve yetkili alınma mecburiyeti devam etmeli.

5- İstavrite atılan fişbomdan denize geri atılan ince istavrit maalesef yunuslar ve martılar tarafından anında tüketiliyor. Bunun için de bir önlem alınması gerekmekte.

6- Orta su trolü deniz için ölüm demek. En kısa zamanda kaldırılmalı. En azından alanı kesinlikle genişletilmemeli ve onun da Nisan 15’de yasak olmalı.

7- Nisan 15 ile Haziran 15 arası kıyıdan 1000 metre mesafede her türlü av aracıyla avcılığın yasaklanması. Bunlara dalyanlar da dahil. Sebebi bu aylar arasında bütün balıklar havyar dökmek için bu sulara inmekte. %60-%70’i havyar dökmeden yakalanmakta.

8- Dip trolü avcılığı yapan teknelere birer gözlemci mecburiyeti getirilmesi. Bunun sebebi avladıkları balıkların %70’i ince, boyu tutmayan balıklar. Boyu tutmayan balıkları denize geri atıyorlar. Attıkları bu balıklar kesinlikle yaşamıyor.

9- Denizlerimizi kontrol amaçlı deniz polisi veya deniz jandarması adı altında avcılığın 24 saat denetlenmesi. İşlek limanlara deniz jandarma karakolların kurulması. 10- Sezon içinde gırgır ağlarının derinliklerinin tekrar kontrol edilmesi. Bunun gerekçesi; sezon içinde ağ derinliklerini kaçak olarak artırabiliyorlar.

11- Hamsi avcılığına mil sınırlaması getirilmesi. Örneğin kıyıdan beş mil açıkta avın yasak olması. Sebebi hamsinin sığ sulara inmesini sağlamak.

Kaçak Avcılığın önüne geçebilmek için çok ciddi, sert tedbirler alınmalı. Bu tedbirler şu şekilde olabilir:

Yasak olan balık cinsinden ve boyu tutmayan balık avlayan balıkçı teknelerinin ruhsatlarına bir ay süreyle yakalandığı gün itibariyle el koymak.
Boyu tutmayan balığı ihale yoluyla satan kabzımala yakalandığı andan itibaren bir ay satış yapmama cezası.
Boyu tutmayan balık satan işyerine yakalandığı andan itibaren bir ay balık satmama cezası.
Boyu tutmayan hamsi getiren yedek tekneye yakalandığı an itibarıyla bir ay çalışma yasağı.
Boyu tutmayan balık taşıyan kamyona yakalandığı an itibari ile bir ay balık taşımama cezası.
Yasak balık işleyen fabrikaya yakalandığı an itibari ile bir ay faaliyetlerini durdurma cezası.

Bu bilgiler benim, 35 yıllık balıkçılık hayatımda gözlemlediğim gelişmelerdir. Bu deneyimlerime dayanarak eğer tedbirler alınmadığı takdirde gelecek yılların daha da kötü olacağı aşikardır.

Saygılarımla…